Vélmennavæðingin
Er skólakerfið og vinnumarkaðurinn að vélmennavæða fólk í stað þess að þróa og efla þá eiginleika sem greina okkur frá vélum - sköpunargáfuna og innsæið?
Ég átti leið framhjá grunnskóla nokkrum um daginn og þar sem ég horfið inn um gluggann sá ég börnin sitja við boðin sín að því er virtist, stillt og prúð. Ég fór að velta því fyrir mér hvaða tilgangi það þjónaði að þau sætu þarna og tækju við upplýsingum og leystu verkefni 5-6 klukkustundir á dag?
Ég velti því fyrir mér hvort að ekki væri eðlilegra að þau væru í sköpun og hreyfingu meiri hluta dagsins sérstaklega í ljósi þess að tæknin ætti innan fárra ára að geta leyst megnið af þeim verkefnum sem við fáumst við sitjandi við tölvur á skrifstofum okkar tíma, lungann úr deginum?
Ef atferlismótun nútímans og þjálfun fyrir vinnumarkaðinn og það starf sem víða er unnið innan fyrirtækja gengur út á að ferla og vélvæða flest verk er þá ekki eðilegt að velta því fyrir sér hvort að fólk sé í raun að færast nær tölvum hraðar en tölvur færast í átt að fólki?
Hvaða hagsmunum þjónar það til lengri tíma ef við leggjum áherslu á þjálfun og þróun sem dregur úr sveigjanleika, sköpun og mannlegum eiginleikum?
Krafan um skilvirkni og vélvæðingu
Það er mjög skiljanlegt að við nýtum tækni til þess að leysa einföld verk sem hægt er að setja í ferla og tæknivæða.
Slík vinna hefur almennt séð fjórþættan tilgang:
- Losa fólk undan því að vinna einhæf störf sem ekki reyna á sköpunargáfu og innsæi.
- Lækka kostnað þar sem tölvur eru að jafnaði ódýrara vinnuafl en fólk.
- Auka framleiðsluhraða þar sem vélar geta unnið hraðar en fólk.
- Auka rekstraröryggi meðal annars með því að minnka líkur á mistökum því að vélar eru að jafnaði áreiðanlegri en fólk.
En hvað gerum við til þess að efla og nýta eiginleika fólks þegar tölvurnar taka yfir störfin? Er mögulegt að ýta enn frekar undir frumkvæði þess mannauðs sem losnar um þegar tæknin tekur yfir og skapa þannig meiri virðisauka í þeim störfum þar sem fyrirsjáanlegt er að tæknin leysi ekki fólk af hómi?
Ef spár um að flest þeirra starfa sem eru unnin í dag verði innan nokkurra áratuga óþörf rætast, er þá ekki mikilvægast að rækta með námi og þjálfun helst þá mannlegu eiginleika sem greina okkur frá vélum og hugbúnaði?
Ef svarið við þeirri spurningu er já skulum við hefjast strax handa við að rækta mannlega eiginleika fólks í meira mæli en nú er. Það má gera til dæmis með því að endurskoða kennsluhætti í skólum og þjálfun á vinnustöðum. Ef við bregðumst ekki strax við er hætta á því að börnunum okkar muni í framtíðinni skorta tilgang í lífi sínu með tilheyrandi skerðingu á lífsgæðum fyrir alla.
Mikilvægasta hæfnin til framtíðar eru rík sköpunargáfa, hæfni til þess að greina og leysa vandamál og framúrskarandi samskiptahæfileikar. Það má efast um að það séu þeir hæfileikar sem helst eru ræktaðir í skólum og á vinnustöðum nútímans.
Heimildir
http://www.futuristspeaker.com/business-trends/2-billion-jobs-to-disappear-by-2030/